sobota, 25 czerwca 2016

Koronki małoparowe czy wieloparowe - część pierwsza





Dzień dobry, a właściwie dobry wieczór !

Sobota to taki dziwny dzień w tygodniu, w piątek dużo planów, a w rzeczywistości nadrabiamy zaległości z całego tygodnia i szykujemy się do rozpoczęcia nowego. Dziś czas tak szybko mi uciekł, że cotygodniowe, sobotnie obowiązki i zaległości dopiero teraz pozwoliły mi usiąść przy klawiaturze komputera. Upał też nie pomagał, ale jak obiecałam, pokażę Wam kilka zdjęć ilustrujących wczorajszy podział koronek wieloparowych.

Zdjęcia są nawiązaniem do wcześniejszego wpisu, jeśli ktoś nie czytał, fajnie jeśli do niego zajrzy. To będą podstawowe zdjęcia do poszczególnych grup. O historii koronek klockowych w Europie i Polsce napiszę później, i jest też plan na przedstawienie "PORTRETÓW KORONEK" - to taka moja nazwa i kolejny projekt, choć mam nadzieję, że pomysł Wam się spodoba.

Dość plotkowania - zabieramy się do pracy.



Koronki gipiurowe:




Skorzystałam ze zdjęcia które pochodzi z francuskiej książki "La Guipure du Puy" Nathalie Hubert, Mick Fouriscot. To współczesne koronki gipiurowe, a jeśli ktoś będzie miał ochotę na klasykę odsyłam do jednej z najstarszych książek z przykładami tych koronek czyli "Le Pompe 1559" Santina M. Levey. Najprościej opisując te grupę, to koronki składające się z przeplatających "warkoczyków", często lączonych techniką "wiatraka" (podwójnego płótna). Koronka składa się z nich, albo warkoczyki wypełniają zestawienie innych motywów, najprościej warkoczyk używa się często jako tło lub wypełnienie sieci. W takim przypadku często tworzy on kształt kwadratu, rombu, sześciokąta albo linii prostych. Dodatkową ozdobą warkoczyka są pikotki - ale o nich napiszę, we wpisie o technikach ozdobnych.



Koronki wstążkowe (tkaninowe)




Rodzaj oryginalnych koronek  robionych jako metraż na cylindrycznych walcach lub specjalnym wałku umieszczonym w płaskiej poduszce. Są to koronki proste, ale o bardzo przemyślanej kompozycji. Płócienne lub półpłócienne, z przewagą koronek płóciennych. Czasami dodany kolor lub proste zakończenie w postaci wachlarzyków prostych. Często wykorzystywane jako lamówki lub ozdoby odzieży, w strojach ludowych.





Koronki wypełniające, czyli różne rodzaje tła



Wszystkie rodzaje koronek, które składają się z prostego lub złożonego tła z przewagą geometrycznych ornamentów. Proste tła w których przeważają dziurki otwarte i zamknięte. Dziurki otwarte to np. klasyczne tło "dziurkowe" (łączenie par pod kątem prostym) lub "plaster miodu" i koronki "gałązkowe" np. tiulowe (jedna nitka stanowi rdzeń i biegnie w jednym kierunku do brzegu koronki, druga owija się wokół niej). Złożone tła to najczęściej "szachowinki", tło "różane", "pająki" i "wronie oko". Rysunek ornamentu często wykonany nicią konturującą. Koronki wypełnieniowe są białe i kolorowe, dawniej bardzo często robione z nici pokrzywowych i surowego jedwabiu. Koronki często rozbudowane o brzegi  z małymi i większymi "ząbkami"jako zdobienia w strojach ludowych i szatach liturgicznych.


Koronki metalizowane





Koronki robione ze złotych i srebrnych, cienkich i grubych nici oraz wstążeczek metalowych. Są to przeważnie proste motywy o rożnych szerokościach. Często były brzegiem koronek. a czasami rozbudowane jeszcze o  "pajetki". Były robione z przeznaczeniem do ozdabiania czepców, gorsetów, "żywotków" i szat liturgicznych.


Walansjenki




Koronki bardzo czasochłonne, jedne z najcieńszych koronek. Nazwa pochodzi od miasta Valenciennes, północna Francja, blisko granicy z Belgią. Charakterystyczne dla nich jest tło składające się najwcześniej z zaokrąglonych komórek, potem rombowych, te są do dnia dzisiejszego najbardziej typowe dla tej koronki ( połączenie warkoczyków). Pochodzenie koronek określa się na podstawie kształtu komórek ok. roku 1650 używało się pięciokątnych, od 1700 r. kulistych, a od roku 1833 r. rombowych. Wzory tła ozdobione gęstym płótnem, które było "ożywiane" rożnymi wypełnieniami.W ornamentyce przeważają wzory roślinne i kwiatowe. W koronce tej nie używa się nici konturujących. 


Koronki tiulowe





Dziś na temat tych koronek tylko parę podstawowych informacji, to jedne z moich ulubionych, więc zdążę Was "zamęczyć" informacjami na ich temat - robione bardzo cienkimi nićmi, na tle opartym na splocie półpłociennym, rysunek sieci to romby, wypełnione elementami ozdobnymi wpisanymi w te technikę. Ornamenty tworzy nić konturująca. Pomimo ogromnej delikatności nitek, często jedwabnych i splotu "siekanki" koronka ta jest trwała. Zdjęcie pochodzi z książki "100 Traditional Bobbin Lace Patterns", autorstwa dwóch moich ulubionych angielskich metodyczek koronek  klockowych Geraldine Stott oraz Brigitte M. Cook. 






i ostatnie w tej grupie koronki kombinowane, czyli mieszane


Są to koronki wieloparowe przechodzące do koronek małoparowych, paskowych, czyli łączące w sobie oba typy koronek, tradycyjnie używane w strojach ludowych.

Mam nadzieję, ze Was nie "zanudziłam", a jutro druga część o rodzajach koronek małoparowych, dziś życzę wam dobrej i spokojnej nocy, pozdrawiam MD.

P.S.

Charakterystyczne zdjęcia na czarnych tablicach ilustrujące wpisy pochodzą z książki z 1908 r., autorstwa pań Marii A.Smolkova i Reginy Bibova, "O koronkach i słowiańskich koronkarkach w Czechach, Morawie i Śląsku". To taki "biały kruk" książkowy, którego szczęśliwą właścicielką jest pani Iva Proskova i nieliczne bibloteki, a ja miałam okazję być na wykładzie i prezentacji tej książki w ulubionym Stowarzyszeniu Twórców Rzemiosł Artystycznych w czeskiej Pradze. Moje wiadomości dotyczące koronek i ich historii niezwykle wzbogaciły się po półrocznych zajęciach prowadzonych w/w stowarzyszeniu przez Alenkę Samohylovą - historyka, muzealnika, autorkę wielu książek i niezastąpioną profesorkę. Zdjęcia koronek metalizowanych pochodzą ze zbiorów muzeum w Celakovicich.




2 komentarze:

  1. Dziękuję za tyle wiedzy, czekam na ciąg dalszy. Pozdrawiam serdecznie :-)

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziękuję, fajnie jeśli komuś się to przyda, pozdrawiam MD

    OdpowiedzUsuń